Remote Sensing Platforms | Geography remote sensing notes | Geography pdf notes
![]() |
Remote Sensing Platforms | Geography remote sensing notes | Geography pdf notes |
рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо
·
рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдПрдХ
рдЪрд░рдг рд╣ै
рдЬрд╣ां рд╕ेंрд╕рд░
рдпा рдХैрдорд░ा
рдХो рд╕्рдеाрдкिрдд
рдХिрдпा рдЬाрддा
рд╣ै рддाрдХि
рдЬांрдЪ рдХे
рд▓िрдП рд▓рдХ्рд╖्рдп
рдХे рдмाрд░े
рдоें рдЬाрдирдХाрд░ी
рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी
рдЬा рд╕рдХे।
·
рд▓िрд▓ेрд╕ैंрдб рдФрд░
рдХीрдлрд░ (2000) рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рдПрдХ
рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдПрдХ
рд╡ाрд╣рди рд╣ै,
рдЬिрд╕ рдкрд░
рд╕ेंрд╕рд░ рдХा
рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрдпा
рдЬा рд╕рдХрддा
рд╣ै। рд░िрдоोрдЯ
рд╕ंрд╡ेрджрди рдЕрдиुрдк्рд░рдпोрдЧों
рдХे рд▓िрдП,
рд╕ेंрд╕рд░ рдХो
рдЙрдкрдпुрдХ्рдд рд╕्рдеिрд░
рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдкрд░
рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा
рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП।
рдпे рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо
рднूрдоि рдкрд░,
рд╣рд╡ाрдИ рдпाрддाрдпाрдд
рдкрд░ рдпा
рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рдоें
рд╣ो рд╕рдХрддे
рд╣ैं।
·
рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдХी
рдКंрдЪाрдИ рдмрдв़рдиे
рд╕े рдЕрд╡рд▓ोрдХрди
рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдмрдв़
рдЬाрддा рд╣ै।
рдЗрд╕рд▓िрдП, рдЬिрддрдиी
рдКँрдЪाрдИ рдкрд░
рд╕ेंрд╕рд░ рд╕्рдеाрдкिрдд
рдХिрдпा рдЬाрддा
рд╣ै; рдЙрддрдиा
рд╣ी рдмрдб़ा
рд╕िрдиॉрдк्рдЯिрдХ рджृрд╢्рдп
рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा
рдЬाрддा рд╣ै।
· рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдХे рдк्рд░рдХाрд░ рдпा рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдПँ рдЙрд╕ рд╕ेंрд╕рд░ рдХे рдк्рд░рдХाрд░ рдФрд░ рдЗрд╕рдХे рдЕрдиुрдк्рд░рдпोрдЧ рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░ рдХрд░рддी рд╣ैं। рдХाрд░्рдп рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░, рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдк्рд░ाрдпोрдЬрдиिрдХ рд╕िрд░ीрд╕े рдЙрдд्рддाрд▓िрдХा рд╕े рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рдпाрдд्рд░ा рддрдХ рднिрди्рди рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं।
рд░िрдоोрдЯ рд╕ेंрд╕рд░
рдХो рдоाрдЙंрдЯ
рдХрд░рдиे рдХे
рд▓िрдП рддीрди
рдк्рд░рдХाрд░ рдХे
рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдХा
рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрдпा
рдЬाрддा рд╣ै
-
- рднूрдоि рдЖрдзाрд░िрдд рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо
- рд╣рд╡ा - рдпाрдд्рд░ी рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо, рдФрд░
- рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖-рдпाрдд्рд░ी рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо
Ground Based Platforms
- рднूрдоि рдЖрдзाрд░िрдд рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдкрд░ рд╕्рдеाрдкिрдд рд╕ेंрд╕рд░ рдПрдХ рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рдпा рд╕рддрд╣ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХी рд╡िрд╕्рддृрдд рдЬाрдирдХाрд░ी рджрд░्рдЬ рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЬैрд╕े рдХि рдПрдХ рдлрд╕рд▓ рдХे рдЦेрдд рдпा рд╕рдб़рдХ рдХे рдЪौрд░ाрд╣े рдХे рд▓िрдоिрдЯेрдб рдХ्рд╖ेрдд्рд░ (рдЬैрд╕े рдХि 200 рд╕े 400 рд╡рд░्рдЧ рдоीрдЯрд░) рдЬो рд╢ोрдзрдХрд░्рддा рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╡िрдоोрдЪрди рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।
- рднूрдоि рдЖрдзाрд░िрдд рдЕрд╡рд▓ोрдХрди рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдоें рд╣ाрде рдоें рд▓िрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо, рдЪेрд░ी рдкिрдХрд░, рдЯाрд╡рд░, рдкोрд░्рдЯेрдмрд▓ рдорд╕्рдЯ рдФрд░ рд╡ाрд╣рди рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं।
- рдПрдХ рдПрдХрд▓ рдкौрдзे рдпा рдЫोрдЯे рдЯुрдХрдб़े рдШाрд╕ рдХी рдЧुрдгрдзрд░्рдоों рдХा рдЕрдз्рдпрдпрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП, рднूрдоि рдЖрдзाрд░िрдд рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै (рд╣ाрде рдоें рд▓िрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдпा рдд्рд░िрдкोрдб рдкрд░ рд╕्рдеाрдкिрдд)।
- рдл़ीрд▓्рдб рдЬांрдЪ рдХे рд▓िрдП, рдХुрдЫ рдк्рд░рдоुрдЦ рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдоों рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं 'рдЪेрд░ी рдкिрдХрд░ рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо, рдкोрд░्рдЯेрдмрд▓ рдорд╕्рдЯ рдФрд░ рдЯाрд╡рд░। рдЪेрд░ी рдкिрдХрд░ рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рд▓рдЧрднрдЧ 15 рдоीрдЯрд░ рддрдХ рд╡िрд╕्рддाрд░िрдд рдХिрдП рдЬा рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЗрди्рд╣ें рд╡िрднिрди्рди рдк्рд░рдпोрдЧрд╢ाрд▓ाрдУं рдиे рд╕्рдкेрдХ्рдЯ्рд░рд▓ рдк्рд░рддिрдлрд▓рди рдоीрдЯрд░्рд╕ рдФрд░ рдл़ोрдЯोрдЧ्рд░ाрдлिрдХ рд╕िрд╕्рдЯрдо्рд╕ рдХो рд▓े рдЬाрдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдпा рд╣ै। рдкोрд░्рдЯेрдмрд▓ рдорд╕्рдЯ рднी рд╡िрднिрди्рди рд░ूрдкों рдоें рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ैं рдФрд░ рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рдХे рд▓िрдП рдХैрдорд░ों рдФрд░ рд╕ेंрд╕рд░्рд╕ рдХो рд╕рдорд░्рдерди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।
- рд╕्рдеाрдпी рднूрдоि рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдЬैрд╕े рдХि рдЯाрд╡рд░ рдФрд░ рдХ्рд░ेрди рд╡ाрдпुрдоंрдбрд▓ рдШрдЯрдиाрдУं рдХा рдоॉрдиिрдЯрд░िंрдЧ рдФрд░ рдкृрде्рд╡ीрдп рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдУं рдХा рджीрд░्рдШрдХाрд▓िрдХ рдоॉрдиिрдЯрд░िंрдЧ рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдП рдЬाрддे рд╣ैं। рдЯाрд╡рд░ рд╕्рдерд▓ рдкрд░ рдиिрд░्рдоिрдд рдХिрдП рдЬा рд╕рдХрддे рд╣ैं рдФрд░ рдкेрдб़ों рдХे рдЫाрдпांрдХрди рд╕े рд▓ेрдХрд░ рд╡рди рдЫрдд рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдФрд░ рдЫाрдпांрдХрди рдХे рдКрдкрд░ рд╕े рд╡िрднिрди्рди рдк्рд░рдоाрдг рдХे рдоाрдк рдХिрдП рдЬा рд╕рдХрддे рд╣ैं।
Air Based Platforms
- рд╡ाрдпुрдоंрдбрд▓ рджूрд░рд╕ंрд╡ेрджрди рдХो рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рдбिрдЬ़ाрдЗрди рдХिрдП рдЧрдП рд╡िрдоाрдиों рдпा рдЧрд░рдо рд╣рд╡ा рдЧुрдм्рдмाрд░ों рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рдХे рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдпрд╣ рдЖрдзाрд░ рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддाрдУं рдФрд░ рдмрдЬрдЯ рдХे рдЙрдкрд▓рдм्рдзрддा рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд╣ोрддा рд╣ै।
- рд╡िрдоाрди рджूрд░рд╕ंрд╡ेрджрди рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХो рдЙрдк-рдХрдХ्рд╖ीрдп рдпा рд╣рд╡ाрдИ рдпा рдПрдпрд░िрдпрд▓ рджूрд░рд╕ंрд╡ेрджрди рдк्рд░рдгाрд▓ी рднी рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें, рд╡िрдоाрди рд╕рдмрд╕े рд╕ाрдоाрди्рдп рд╣рд╡ाрдИ рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рд╣ैं।
- рд╣рд╡ाрдИ рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдоों рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдЙрдирдХी рдЪрд▓рдирд╢ीрд▓рддा рдФрд░ рднूрдоि рдХे рд╕ेंрд╕рд░ों рдХे рдоुрдХाрдмрд▓े рдмрдб़े рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдХे рдбेрдЯा рдХो рд░िрдХॉрд░्рдб рдХрд░рдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рдХे рдХाрд░рдг рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рд╡िрдоाрди рдХी рдЧрддि, рдКंрдЪाрдИ рдФрд░ рджिрд╢ा рдХो рдз्рдпाрди рд╕े рдЪुрдиा рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП рддाрдХि рд░िрдХॉрд░्рдб рдХी рдЧрдИ рдЫрд╡िрдпों рдХे рдкैрдоाрдиे, рд╕ंрдХрд▓рди рдФрд░ рдЬ्рдпाрдоिрддिрдп рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдУं рдкрд░ рдХрдо рд╕े рдХрдо рдк्рд░рднाрд╡ рд╣ो।
- рдЕрди्рдп рд╣рд╡ाрдИ рдЕрд╡рд▓ोрдХрди рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдоें рдЧुрдм्рдмाрд░े, рдб्рд░ोрди (рд▓рдШु рдЖрд╕рдоाрди рдЬाрд╕ूрд╕) рдФрд░ рдКрдЪाрдИ рдЙрдЪ्рдЪрд╡ाрдпु рдз्рд╡рдиि рд░ॉрдХेрдЯ्рд╕ рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं। рд╣ेрд▓ीрдХॉрдк्рдЯрд░ рдХрднी-рдХрднी рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдП рдЬाрддे рд╣ैं।
- Balloons
- рдЧुрдм्рдмाрд░े рдХो рджूрд░рд╕ंрд╡ेрджрди рдЕрд╡рд▓ोрдХрди (рд╡ाрдпрд╡ीрдп рдлोрдЯोрдЧ्рд░ाрдлी) рдФрд░ рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдЕрдз्рдпрдпрдиों рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЧुрдм्рдмाрд░ा рд▓рдЧрднрдЧ 30 рдХिрдоी рдХी рдПрдХ рд╕्рдеिрд░ рдКँрдЪाрдИ рдкрд░ рд╕рд╣ेрдЬा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рдкूрд░े рд╕ेंрд╕рд░ рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХो рд╕рдорд░्рдерди рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдХрдаोрд░ рд╡ृрдд्рддाрдХाрд░ рдЖрдзाрд░ рдк्рд▓ेрдЯ рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬिрд╕े рдПрдХ рдЕрдкाрд░ рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдгीрдп рдФрд░ рдЭрдЯрдХों рдХे рдк्рд░ूрдл рд╣рд▓рдХे рдХेрд╕िंрдЧ рд╕े рд╕ंрд░рдХ्рд╖िрдд рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।
- рдЧुрдм्рдмाрд░े рдХो рдл्рд▓ोрдЯिंрдЧ рдКंрдЪाрдИ рдкрд░ рд╣рд╡ा рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрдпंрдд्рд░िрдд рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЖрдЬрдХрд▓ рдЧुрдм्рдмाрд░े рдмрд╣ुрдд рдХрдо рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдП рдЬाрддे рд╣ैं рдХ्рдпोंрдХि рд╡े рдмрд╣ुрдд рд╣ी рд╕्рдеिрд░ рдирд╣ीं рд╣ोрддे рд╣ैं рдФрд░ рдЙрдб़ाрди рдХा рдоाрд░्рдЧ рд╣рдоेрд╢ा рдкूрд░्рд╡ाрдиुрдоाрдиिрдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा рд╣ै, рд╣ाрд▓ांрдХि рдЫोрдЯे рдЧुрдм्рдмाрд░े рдЬो рдХीрдЪрдб़ीрдп рдЬांрдЪ рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрдП рдЬाрддे рд╣ैं рдЖрдЬ рднी рдХुрдЫ рдоौрд╕рдо рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдоें рдк्рд░рдпुрдХ्рдд рд╣ोрддे рд╣ैं।
- рд╡िрдоाрдиों рдХी рддрд░рд╣, рдЧुрдм्рдмाрд░े рдХे рд░ूрдк рдоें рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдЦрд░्рдЪ рдХे рдиिрд░рдкेрдХ्рд╖ рдирд╣ीं рд╣ोрддे। рдЙрдирдоें рд╡िрднिрди्рди рдЖрдХाрд░, рдЖрдХाрд░ рдФрд░ рдк्рд░рджрд░्рд╢рди рдХ्рд╖рдорддाрдПँ рд╣ोрддी рд╣ैं। рдЧुрдм्рдмाрд░ों рдХी рдХрдо рдд्рд╡рд░рдг, рдХोрдИ рд╢рдХ्рддि рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдирд╣ीं рд╣ै рдФрд░ рдЙрдирдоें рдХрдо рд╣рд▓рдЪрд▓ рд╣ोрддी рд╣ै। рдЧुрдм्рдмाрд░ा рдк्рд░рдгाрд▓िрдпों рдХे рддीрди рдоुрдЦ्рдп рдк्рд░рдХाрд░ рд╣ोрддे рд╣ैं, рдЬैрд╕े рдХि рдоुрдХ्рдд рдЧुрдм्рдмाрд░े, рдЯेрджрд░्рдб рдЧुрдм्рдмाрд░े рдФрд░ рдкॉрд╡рд░्рдб рдЧुрдм्рдмाрд░े।
- Drones
- рдб्рд░ोрди рдПрдХ рдЫोрдЯा рджूрд░рд╕ंрдЪाрд░िрдд рд╡िрдоाрди рд╣ै рдЬिрд╕े рджूрд░рд╕ंрдЪाрд░िрдд рд░ूрдк рд╕े рдкाрдпрд▓рдЯ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХрдо рд▓ाрдЧрддी рддंрдд्рд░ рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддाрдУं рдХो рдкूрд░ा рдХрд░рдиा рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рд▓ंрдмी рд╕рд╣िрд╖्рдгुрддा, рдордз्рдпрдо рдкेंрдбрд▓ рдзाрд░рдг рдХ्рд╖рдорддा рдФрд░ рд░рдирд╡े рдХे рдмिрдиा рдпा рдЫोрдЯे рд░рдирд╡े рдХे рд╕ाрде рдХाрдо рдХрд░рдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ै।
- рдб्рд░ोрди рдоें рдлोрдЯोрдЧ्рд░ाрдлी, рдЗрди्рдл्рд░ाрд░ेрдб рдЬांрдЪ, рд░рдбाрд░ рдЕрд╡рд▓ोрдХрди рдФрд░ рдЯीрд╡ी рдиिрдЧрд░ाрдиी рдЬैрд╕ी рдЙрдкрдХрд░рдг рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं। рдЗрд╕рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ рд╕ंрдЪाрд░ рд▓िंрдХ рдХे рд╕ाрде рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдПрдХ рдСрдирдмोрд░्рдб рдХंрдк्рдпूрдЯрд░ рдкेрд▓ोрдб рдХो рдиिрдпंрдд्рд░िрдд рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рд╡िрднिрди्рди рд╕ेंрд╕рд░ рдФрд░ рдЙрдкрдХрд░рдгों рд╕े рдбेрдЯा рдХो рд╕ंрдЧ्рд░рд╣िрдд рдХрд░рддा рд╣ै।
- рдб्рд░ोрди рдж्рд╡ाрд░ा рд╡िрд╢्рд╡ рдпुрдж्рдз - II рдХे рджौрд░ाрди рдм्рд░िрдЯेрди рдоें рд╡िрдХрд╕िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा, рдЬो рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рдПрдХ рд╕ैрди्рдп рдкूрд░्рд╡ाрдиुрдоाрди рдХे рд░ूрдк рдоें рдХाрд▓्рдкрдиिрдХ рдеा। рдЕрдм рдпрд╣ рджूрд░рд╕ंрд╡ेрджрди рдоें рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рднूрдоिрдХा рдиिрднाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдЕрдж्рд╡िрддीрдп рд▓ाрдн рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдЙрд╕ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рдКрдкрд░ рд╕рдЯीрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕्рдеिрддि рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै рдЬिрд╕рдХे рд▓िрдП рдбेрдЯा рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдеी рдФрд░ рд░ाрдд рдФрд░ рджिрди рджोрдиों рдбेрдЯा рдк्рд░рджाрди рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै।
Aircraft Platforms
- рд╡ाрдпрд╡ी рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдоुрдЦ्рдп рд░ूрдк рд╕े рд╕्рдеिрд░ рдкंрдЦों рд╡ाрд▓े рд╡िрдоाрди рд╣ोрддे рд╣ैं। рд╣ेрд▓ीрдХॉрдк्рдЯрд░ рдЗрд╕ рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХे рд▓िрдП рдХрднी-рдХрднी рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрдП рдЬाрддे рд╣ैं। рд╕ाрдоाрди्рдпрдд: рд╡िрдоाрди рдмрд╣ुрдд рд╡िрд╕्рддृрдд рдЫрд╡िрдпाँ рдЬрдоा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдП рдЬाрддे рд╣ैं।
- рдХैрдорд░ों рдФрд░ рд╕ेंрд╕рд░्рд╕ рдХे рд╕ाрде рд╡िрд╢ेрд╖ рд╡िрдоाрди рд╡िрдоाрди рд░ूрдХाрд╡рдЯ рдХрдо рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдкрд░ рдкाрд░ंрдкрд░िрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╡ाрдпрд╡ी рддрд╕्рд╡ीрд░ें рдФрд░ рднूрдоि рдХी рд╕рддрд╣ рдХी рдЫрд╡िрдпाँ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдпुрдХ्рдд рд╣ोрддे рд╣ैं।
- рдХрдо рдКँрдЪाрдИ рдХी рд╡ाрдпрд╡ी рддрд╕्рд╡ीрд░ें рднूрдоि рдХे рд╡िрд╕्рддृрдд рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддी рд╣ैं, рдЬрдмрдХि рдЙрдЪ्рдЪ рдКँрдЪाрдИ рдХी рдЫोрдЯी рдкैрдоाрдиे рдХी рддрд╕्рд╡ीрд░ें рдХрдо рд╕्рдеाрдиिрдХ рд╕ंрдХрд▓рди рдХे рд╕ाрде рдПрдХ рдмрдб़े рдЕрдз्рдпрдпрди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХो рдХрд╡рд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд▓ाрдн рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддी рд╣ैं।
- рд╡िрдоाрди рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдХैрдорд░ों, рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░ॉрдиिрдХ рдЗрдоेрдЬрд░्рд╕, рд╕्рдеाрдиांрддрд░िрдд рдФрд░ рд▓рдЧाрддाрд░ рд╕्рдХैрдирд░, рдФрд░ рд░рдбाрд░ рдФрд░ рдоाрдЗрдХ्рд░ोрд╡ेрд╡ рд╕्рдХैрдирд░ рдХे рд╕ाрде рдЫोрдЯे рд╕े рдмрдб़े рдЕрдз्рдпрдпрди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдХे рд▓िрдП рджूрд░рд╕ंрд╡ेрджрди рдбेрдЯा рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдХрд░рдиे рдХा рдПрдХ рдЖрд░्рдеिрдХ рддрд░ीрдХा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддे рд╣ैं।
- рдиिрдо्рди рдКँрдЪाрдИ рд╡ाрд▓ा рд╡िрдоाрди: рдпрд╣ рд╕рдмрд╕े рд╡्рдпाрдкрдХ рд░ूрдк рд╕े рдк्рд░рдпुрдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рд╕ाрдоाрди्рдпрдд: 30,000 рдлुрдЯ рд╕े рдХрдо рдХी рдКँрдЪाрдИ рдкрд░ рдХाрд░्рдп рдХрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рдПрдХрд▓ рдЗंрдЬрди рдпा рд╣рд▓्рдХे рдЬुрдб़рд╡ा рдЗंрдЬрди рд╣ोрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдмрдб़े рдкैрдоाрдиे рдкрд░ рдЫрд╡ि рдбेрдЯा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпुрдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ै рдЬो рдЫोрдЯे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдХे рд▓िрдП рд╣ोрддा рд╣ै।
- рдЙрдЪ्рдЪ рдКँрдЪाрдИ рд╡ाрд▓े рд╡िрдоाрди рдоें рдЬेрдЯ рд╡िрдоाрди рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ोрддे рд╣ैं рдЬिрдирдоें рдЕрдЪ्рдЫी рдЪрдв़ाрдИ рдХी рджрд░, рдЕрдзिрдХрддрдо рдЧрддि, рдФрд░ рдЙрдЪ्рдЪ рдСрдкрд░ेрдЯिंрдЧ рдЫрдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдпрд╣ рдЫोрдЯी рд╕्рдеाрдиिрдХ рд╕ंрдХрд▓рди рд╡ाрд▓े рдмрдб़े рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдХे рд▓िрдП рдЫрд╡ि рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै।
Rockets as Platforms
- рдЙрдЪ्рдЪ рдКँрдЪाрдИ рдХे рд╕ाрдЙंрдбिंрдЧ рд░ॉрдХेрдЯ рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рджूрд░рд╕ंрд╡ेрджрди рддрдХрдиीрдХों рдХी рд╡िрд╢्рд╡рд╕рдиीрдпрддा рдХा рдоूрд▓्рдпांрдХрди рдХрд░рдиे рдоें рдЙрдкрдпोрдЧी рд╣ोрддे рд╣ैं рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ рдЯाрд░рдЧेрдЯ рд╕े рджूрд░ी рдХी рдЖрд╢्рд░िрддрддा рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рд╣ै।
- рдЧुрдм्рдмाрд░ों рдХी рдЕрдзिрдХрддрдо рдКँрдЪाрдИ рд▓рдЧрднрдЧ 37 рдХिрдоी рд╣ोрддी рд╣ै, рдЬрдмрдХि рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ 120 рдХिрдоी рд╕े рдиीрдЪे рдЧрддि рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддे। рдЙрдЪ्рдЪ рдКँрдЪाрдИ рдХे рд╕ाрдЙंрдбिंрдЧ рд░ॉрдХेрдЯ рдХो рдордз्рдпрдо рдКँрдЪाрдИ рдкрд░ рдЬрдоीрди рдХे рдКрдкрд░ рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд░ॉрдХेрдЯ्рд╕ рд╕े рдХुрдЫ 500,000 рд╡рд░्рдЧ рдХिрдоी рдк्рд░рддि рдл्рд░ेрдо рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдХे рд▓िрдП рдоाрдоूрд▓ी рд╕िрдиॉрдк्рдЯिрдХ рджृрд╢्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।
- рд╡िрдоाрдиों рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрдП рдЬाрдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े, рд╣рд╡ाрдИ рдлोрдЯोрдЧ्рд░ाрдл़ों рдХो рдЖрд╕рдоाрди рдоें рдХैрдорд░े рдХो рд░ॉрдХेрдЯ рд╕े рдЙрдб़ाрдХрд░ рдФрд░ рдлिрд░ рдХैрдорд░े рдФрд░ рдлिрд▓्рдо рдХो рдЙрддाрд░ा рдЬाрддा рдеा।
- рдЙрдЪ्рдЪ рдКँрдЪाрдИ рдХे рд╕ाрдЙंрдбिंрдЧ рд░ॉрдХेрдЯ рдХो рдПрдХ рдЧрддिрд╢ीрд▓ рдКँрдЪाрдИ рд╕े рдЪрд▓ाрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрдб़ाрди рдХे рджौрд░ाрди рдЗрд╕рдХा рд╕्рдХैрдиिंрдЧ рдХाрдо рдПрдХ рд╕्рдеिрд░ рдКँрдЪाрдИ рд╕े рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдкेрд▓ोрдб рдФрд░ рдЦрд░्рдЪा рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा рдоोрдЯрд░ рдкैрд░ाрд╢ूрдЯ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдзीрд░े-рдзीрд░े рднूрдоि рдкрд░ рд▓ौрдЯाрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬो рдбेрдЯा рдХी рдкुрдирд░्рдк्рд░ाрдк्рддि рдХो рд╕ंрднрд╡ рдмрдиाрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХी рдПрдХ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╕ीрдоा рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдиीрдЪे рдЖрддे рд╣ुрдП рд░ॉрдХेрдЯ рд╕े рдХोрдИ рдиुрдХрд╕ाрди рди рд╣ो।
- рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рджूрд░рд╕ंрд╡ेрджрди рдмाрд╣्рдп рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рд╕े рдпा рдкृрде्рд╡ी рдХे рд╡ाрдпुрдоंрдбрд▓ рд╕े рдКंрдЪाрдИ рдкрд░ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕рдоें рд╕्рдкेрд╕ рд╢рдЯрд▓ рдпा рдЕрдзिрдХ рд╕ाрдоाрди्рдпрдд: рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ों рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХे рд░ूрдк рдоें рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдХे рд░ूрдк рдоें рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।
- рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖-рдмोрд░्рди рдпा рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдПрдХ рдмाрд░ рдХी рд▓ाрдЧрдд рд╣ोрддी рд╣ै, рдкрд░рди्рддु рдХрд╡рд░ेрдЬ рдХे рдк्рд░рддि рдЗрдХाрдИ рдХी рддुрд▓рдиा рдоें рд▓ोрдЧрддा рдЕрдкेрдХ्рд╖िрдд рд╣ै, рдкूрд░ी рдкृрде्рд╡ी рдХी рдЫрд╡िрдпों рдХो рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдЕрдиुрдорддि рдХे рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖-рдмोрд░्рди рдЗрдоेрдЬिंрдЧ рдХी рдКँрдЪाрдИ 250 рдХिрдоी рд╕े 36000 рдХिрдоी рддрдХ рд╣ोрддी рд╣ै।
- рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдоाрдирд╡ рдж्рд╡ाрд░ा рдмрдиाрдП рдЧрдП рд╡рд╕्рдд्рд░ рд╣ोрддे рд╣ैं рдЬो рдкृрде्рд╡ी рдХे рдЪाрд░ों рдУрд░ рдШूрдорддे рд╣ैं рдФрд░ рдСрдирдмोрд░्рдб рдоें рд╕्рдеाрдкिрдд рд╕ेंрд╕рд░्рд╕ рдкृрде्рд╡ी рдХी рд╕рддрд╣ рдХे рдбेрдЯा рдХो рдХрд╡рд░ рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЬो рдХрдИ рд╕ैрдХрдб़ों рд╡рд░्рдЧ рдХिрдоी рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдХो рдЖрд╡ृрдд्рдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдЙрдирдХे рдЕंрддрд░ाрд▓ рдХे рдХाрд░рдг, рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ों рдиे рдкृрде्рд╡ी рдХी рд╕рддрд╣ рдХा рдиिрд░ंрддрд░ рдЖрд╡ृрдд्рддीрдп рдХрд╡рд░ेрдЬ рд╕ंрднрд╡ рдХिрдпा рд╣ै।
- рдкрд╣рд▓े рдкृрде्рд╡ी рд╕ंрд╕ाрдзрди рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ (рдЕрд░्рдеाрдд, рд▓ैंрдбрд╕ेрдЯ 1972 рдоें) рдХे рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдк рдХे рдмाрдж рд╕े, рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣-рдЖрдзाрд░िрдд рджूрд░рд╕ंрд╡ेрджрди рдиे рд╕ाрдЗंрд╕ рдФрд░ рдк्рд░ौрдж्рдпोрдЧिрдХी рдХे рд╕ुрдзाрд░ рдХी рджिрд╢ा рдоें рд▓рдЧाрддाрд░ рд╕ेрд╡ाрдПं рдк्рд░рджाрди рдХी рд╣ैं।
рджो рдк्рд░рдоुрдЦ
рдк्рд░рдХाрд░ рдХी
рдЕрдЪ्рдЫी рддрд░рд╣
рд╕े рдоाрди्рдпрддा
рдк्рд░ाрдк्рдд рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣
рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рд╣ैं:
- рдоैрди्рдб рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо: рдоैрди्рдб рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдЕंрддिрдо рдЪрд░рдг рдХे рд░ूрдк рдоें рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬрдм рдЙрди рдЖрдд्рдордиिрд░्рдзाрд░िрдд рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ों рдоें рдЕंрддिрдо рд░ूрдк рд╕े рд╕ंрдЧ्рд░рд╣िрдд рд╕ंрд╡ेрджрдХों рдХा рдХрдаिрди рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рддाрдХि рд╡े рдЕंрдд рдоें рдмिрдиा рдиिрд░्рдоाрдг рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ों рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рдХिрдП рдЬा рд╕рдХें। рдоैрди्рдб рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ्рд╕ рдоें рдХ्рд░ू рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕ंрд╡ेрджрдХों рдХो рд╕ंрдЪाрд▓िрдд рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЗрд╕рдоें рд╕्рдкेрд╕ рд╢рдЯрд▓्рд╕, рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рдпाрди, рдЕंрддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рд╕्рдЯेрд╢рди рдЖрджि рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं।
- рдЕрдирдоैрди्рдб рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ рдк्рд▓ेрдЯрдл़ॉрд░्рдо: рд▓ैंрдбрд╕ेрдЯ рд╕ीрд░ीрдЬ, рд╕्рдкॉрдЯ рд╕ीрд░ीрдЬ рдФрд░ рдЖрдИрдЖрд░рдПрд╕ рд╕ीрд░ीрдЬ рдСрдл़ рд░िрдоोрдЯ рд╕ेंрд╕िंрдЧ рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ, рдиोрдЖ рд╕ीрд░ीрдЬ рдСрдл़ рдЖрд╡ाрдХ рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ्рд╕, рдЬीрдкीрдПрд╕ рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ्рд╕ рдХा рдкूрд░ा рдз्рд░ुрд╡ीрдп рддाрд░ांрдХрди, рдЧोрдПрд╕ рдФрд░ рдЗंрд╕ैрдЯ рд╕ीрд░ीрдЬ рдСрдл़ рднू-рд╕्рдеिрд░ рдкрд░्рдпाрд╡рд░рдг, рд╕ंрдЪाрд░, рдЯेрд▓ीрд╡िрдЬрди рдк्рд░рд╕ाрд░рдг, рдоौрд╕рдо рдФрд░ рдкृрде्рд╡ी рдЕрд╡рд▓ोрдХрди рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ्рд╕ рдЖрджि рдЕрдирдоैрди्рдб рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ рд╢्рд░ेрдгी рдХे рдЙрджाрд╣рд░рдг рд╣ैं।
рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖-рдмोрд░्рди
рджूрд░рд╕ंрд╡ेрджрди рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд
рд▓ाрдн рдк्рд░рджाрди
рдХрд░рддा рд╣ै:
- рд╡िрд╢ाрд▓ рдХ्рд╖ेрдд्рд░
рдХрд╡рд░ेрдЬ;
- рд░ुрдЪि рдХे
рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХी
рдиिрдпрдоिрдд рдФрд░
рдкुрдирд░ाрд╡ृрдд्рддिрдХ рдХрд╡рд░ेрдЬ;
- рд╡िрдХिрд░рдгाрдд्рдордХ рдпाрдд्рд░ा
рдХे рдЙрдкрдХрд░рдгों
рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ
рдХрд░рдХे рднूрдоि
рдХी рдпांрдд्рд░िрдХी
рдХी рдоाрдкрди;
- рдЕрд░्рдз-рд╕्рд╡рдЪाрд▓िрдд
рдХंрдк्рдпूрдЯрд░ीрдХृрдд рдк्рд░рд╕ंрд╕्рдХрд░рдг
рдФрд░ рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг;
- рдХрд╡рд░ेрдЬ рдХे рдк्рд░рддि рдЗрдХाрдИ рдХी рддुрд▓рдиा рдоें рдЕрдкेрдХ्рд╖िрдд рд▓ाрдЧрдд рдХрдо।
No comments:
Post a Comment
Please do not enter any spam link in the comment box.